AfetBilgi’nin Hikayesi.

Alperen Keleş
3 min readFeb 18, 2023

afetbilgi.com 7 Şubat 2023 Türkiye saati ile sabah 10.12'de Pazarcık Depremi sürecinin 30. saatinde aşağıdaki Tweet vasıtasıyla duyurularak halka açıldı.

Sitenin daha aşama aşama, günlük bir hikayesi olması için her gün tuttuğum notları bir sayfada topladım. Bunlara da https://github.com/alpaylan/afetbilgi-notlar ya da https://alperenkeles.com/afetbilgi-notlar/ üzerinden ulaşabilirsiniz. Buradaki notların ciddi bir kısmı direkt olarak gönüllülerle paylaştığım notlar olduğu için herhangi bir editörlük aşamasından geçmediler.

Ben yine de burada tekrardan özetlemek istiyorum.

AfetBilgi’yi açarken doğru bilginin kolayca erişilebilir ve anlaşılabilir bir şekilde tek bir noktada paylaşılmasını hedefledik.

Daha ilk saatlerde iletişimin ne kadar zayıf olduğunu, ortada dolaşan bilgiyi teyit etmenin zor olduğunu, yalan bilgilerin ortaya çıkıp hızlı bir şekilde yayılmasının ne kadar kolay ve tehlikeli olacağını gördük. Bunun üzerine, doğru bilgilerin tek bir noktada toplanması için basit bir Google Sheets üzerinde bunları toplamaya başladık. Kategorileri belirledik, bu kategorilerin içerisini doldurmaya başladık. Sonrasında ise girilen verinin basit bir arayüz üzerinde insanlara sunulabileceği bir veri modeli tasarladık.

Eforlarımızın başladığı andan yaklaşık 16 saat sonra siteyi yayınladık. Bu aşamada ekipte 6'sı yazılım, 6'sı veri girişi gönüllüsü olarak 12 kişi çalışıyorduk. Yine aynı saatlerde Açık Yazılım Ağı(AYA) ile koordine olduk, sonrasındaki süreci beraber ilerlettik. Farklı anlarda 50 kişiye kadar çıkan ekipte, günün sonunda Yazılım, Veri Araştırması, Veri Girişi, Veri Teyiti, Çeviri gibi farklı alanlarda pek çok farklı gönüllü arkadaşımız günlerini, saatlerini harcadılar. Toplamda belki de 100'den fazla gönüllünün bir yerlerine dokunduğu, bir şekilde yardımcı olduğu çok güzel bir projede yer almış olduk.

İlk 24 saatte yaklaşık 700.000 tekil kullanıcıya ulaşan afetbilgi.com, an itibariyle 1.1 milyondan fazla farklı kişi tarafından kullanıldı. Bu noktada herkesin tek umudu, bir kişiye bile sıcak yemek yiyebilecekleri bir yer, uyuyabilecekleri bir çatı, iyileştikleri bir hastane bulmasında yardımcı olmuş olmak. Ekipteki her gönüllünün tek isteği, tek umudu bunun üzerine. Bunu başarmış olmak, afetbilgi.com’un benim, bizim gözümüzde başarılı olmuş olması demektir.

İlk günün sonrasında ise, sitenin ulaşanlara daha faydalı olması için çaba sarf ettik. Alandaki her türlü afetzedeye ve STK’ya faydalı olabilmek için İngilizce, Arapça ve Kürtçe dil seçenekleri ekledik. Sitedeki tüm adresleri maps.afetbilgi.com adresinde topladık. İnternet erişimi problemli olduğu, sahadaki pek çok kişi kağıt-kalem üzerinde çalıştığı için sitedeki tüm verilerin PDF olarak indirilebilmesini sağladık.

Bu noktada siteye daha fazla kategori eklenmesi, varolan kategorilerin doğru şekilde gruplandırılması, yeni bilgilerin eklenmesi, eklenen bilgilerin düzenli bir şekilde teyitlenmesi üzerine çalıştık. Arada hatalar yaptık, hatalarımızdan öğrendik ve daha iyisi için çabaladık.

Aynı zamanda gelecek için planlamalar yaptık. Sitenin şu anki halini afet modu olarak nitelendirip afet dönemleri haricinde bilgi sağlamak için oluşturacağımız nitelikli ve yalın bilgilerin merkezi olacak minimalist bir blog olarak planladığımız bilgi modu üzerine çalışmaya başladık. Bu noktada internetin farklı noktalarındaki bilgileri ve yazıları inceleyip uzmanların tavsiyelerinin halka aktarılabildiği bir platform haline gelmeyi planlıyoruz.

Kapanış.

En başta bu yazıyı kafamda kurgularken, en sonda herkese tek tek emekleri için teşekkür etmeyi planlamıştım. Ancak yazarken tekrar gördüm ki, kime teşekkür etsem birileri eksik kalacak. O sebepten öncelikle işin bana göre en kritik, aynı zamanda en zor kısmı olan veri ekibi gönüllülerine en içten teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Onlar olmasaydı, afetbilgi.com olamazdı.

İkinci olarak, çeviri ekibindeki arkadaşlarımıza teşekkür etmek istiyorum. Onların emekleri olmasaydı, belki de gerçekten ihtiyacı olan insanlar bizim ürettiklerimize ulaşamayacaklardı.

Üçüncü olarak, yazılım ekibindeki tüm arkadaşlarımızın emeklerine teşekkür etmek, yeteneklerine duyduğum saygıyı burada bir kez daha dile getirmek istiyorum. Çalıştığımız hız, altında bulunduğumuz yük, benim sürekli olarak onlardan “hadi şunu da yapalım” isteklerim altında verdikleri kararlar ve harcadıkları çabalar sayesinde afetbilgi.com bu kadar fazla kişi tarafından kolayca kullanılabilir ve erişilebilir hale geldi.

Son olarak, süreçte bizim yanımızda bulunan ve yardımcı olan Açık Yazılım Ağı ekibine, bize açık kaynak katkılarda bulunan tüm gönüllü yazılımcı arkadaşlara, benim başını ağrıttığım, gönüllü bir şekilde bize pek çok farklı konuda danışmanlık veren onlarca kişiye çok teşekkür ederim.

Depremden etkilenip de bu yazıyı okuyan birisi varsa, sizlerden tüm yaşadıklarınız adına, sizlere bunları yaşatanlar adına özür dilerim. Umuyorum ki yaptığımız işler size biraz da olsa yardımcı olmuştur, biraz da olsa faydalı olmuştur. Çok geçmiş olsun.

--

--

Alperen Keleş

PhD Student at University of Maryland College Park working on Programming Languages. Chess player, coder and your friendly neighborhood writer!